Ten post jest adaptacją materiału wideo pod tym samym tytułem na kanale Złoto na Klatki. Daleko na północy, wśród błyszczących śniegów i zmarzniętych rozlewisk i mokradeł wznosiła się w średniowieczu metropolia finezji, bogactwa i bazarowej sprzedaży. Nowogród Wielki, pełen domów bojarskich i przepysznych cerkwi, był najdalszą odnogą bałtyckiego handlu prowadzonego przez Ligę Hanzeatycką. Wosk, miód,… Dowiedz się więcej: Dwie nowogrodzianki i upadek republiki

Część I cyklu: Śmierć za ojczyznę. Część III: Terror (w przygotowaniu). Historię tyranobójstwa otwiera na dobre udany zamach Ateńczyków Harmodiosa i Arystogejtona na Hipparcha. Hipparch był jednym z braci Pizystratydów, sprawujących władzę nad miastem jako następcy swojego ojca, Pizystrata. Pizystrat to modelowy tyran dla starożytnych – jego dojście do władzy opisuje Platon w Państwie (pod… Dowiedz się więcej: Tyranobójstwo i rewolucje (Republikańska krwiożerczość II)

Część II cyklu: Tyranobójstwo (i rewolucje). Część III: Terror (w przygotowaniu). Koniec stycznia, z rocznicami dwóch najgłośniejszych egzekucji królewskich Europy (21 stycznia 1793 – Ludwika XVI we Francji, 30 stycznia 1649 – Karola I w Anglii), dał mi do myślenia o roli śmierci i przelewu krwi w historii republikanizmu europejskiego. Spójrzmy choćby na dewizę „wolność… Dowiedz się więcej: Śmierć za ojczyznę (Republikańska krwiożerczość I)

Różne epoki mają różny zakres akceptowanej politycznej brutalności i różne formy hipokryzji. W tym wpisie zajmiemy się dwoma holenderskimi myślicielami z przełomu XVI i XVII wieku — Lipsjuszem i Grocjuszem — i ich przygodami w pisaniu o amoralnym interesie władzy, w czasach, kiedy mówienie o tym było bardzo ograniczane przez atmosferę intelektualną i cenzurę. Machiavelli… Dowiedz się więcej: Holenderscy prorocy racji stanu

Chcę dziś mówić o wyobrażaniu sobie miejsc z daleka — albo, przynajmniej, jako osoba z zewnątrz. Spojrzymy na amerykańskiego pisarza z jego pandemicznymi mądrościami na ukraińskim tle, na rozzłoszczonego polskiego komentatora z wielkimi pretensjami i na trochę najwcześniejszej historii narodowej świadomości Ukrainy. Główne spostrzeżenie jest takie, że historyczni i geograficzni pośrednicy często czynią nasze informacje… Dowiedz się więcej: Ukraina, wyobraźnia i zapory pamięciowe

A co, jeżeli poglądy ludzi są określane przez ich sposób życia? Niektórym taka teza wydaje się zdroworozsądkowa. Inni wywęszą w niej prędko marksizm. Zastanawiam się od jakiegoś czasu, czy nie można w ten sposób wyjaśnić różnic poglądów między różnymi pisarzami politycznymi w przedrozbiorowej Rzeczypospolitej. Wiąże się z tym, w długim trwaniu, generalny trend rozwoju nowoczesnych… Dowiedz się więcej: Hreczkosieje i gryzipióry, czyli jak byt określa świadomość

Andrzej Frycz Modrzewski zajmuje poczesne miejsce w świadomości historycznej epoki jagiellońskiej (zwłaszcza czasów Zygmunta Augusta) jako główny polski myśliciel czytany za granicą. Niestety, łączy się z tym oczekiwanie, że będzie on reprezentował wszystko, co z góry uznaje się za wartościowe w atmosferze intelektualnej Złotego Wieku i wpisze się w szkolną narrację o Rzeczypospolitej przedrozbiorowej. Co… Dowiedz się więcej: Modrzewski, personalista polityczny

Można by się zatem spodziewać, że istniałoby jakieś widoczne wzajemne uznanie myśli republikańskiej anglosaskiej i „sarmackiej” (polsko-litewskiej). Jednak oba kraje głównie się ignorowały i uznawały wzajemnie swoją wolność raczej za żart niż za właściwy towar.